Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania

Zgodnie z nowymi regulacjami czynność dokonana przede wszystkim w celu osiągnięcia korzyści podatkowej, sprzeczna w danych okolicznościach z przedmiotem i celem przepisu ustawy podatkowej, nie skutkuje osiągnięciem korzyści podatkowej, jeśli sposób działania był sztuczny. Warunkiem pozbawienia takiej czynności mocy prawnej jest uznanie jej za unikanie opodatkowania – spełnienie łącznie przesłanki sztuczności i działania w celu osiągnięcia korzystnego rezultatu podatkowego, stojącego w sprzeczności z istotą regulacji podatkowej.

Sposób działania uznaje się za sztuczny, jeżeli na podstawie istniejących okoliczności należy przyjąć, że nie zostałby zastosowany przez podmiot działający rozsądnie i kierujący się zgodnymi z prawem celami innymi niż osiągnięcie korzyści podatkowej sprzecznej z przedmiotem i celem przepisu ustawy podatkowej. Przy ocenie, czy sposób działania był sztuczny, należy wziąć pod uwagę w szczególności występowanie:

• nieuzasadnionego dzielenia operacji lub
• angażowania podmiotów pośredniczących mimo braku uzasadnienia ekonomicznego lub gospodarczego, lub
• elementów prowadzących do uzyskania stanu identycznego lub zbliżonego do stanu istniejącego przed dokonaniem czynności, lub
• elementów wzajemnie się znoszących lub kompensujących, lub
• ryzyka ekonomicznego lub gospodarczego przewyższającego spodziewane korzyści inne niż podatkowe w takim stopniu, że należy uznać, że działający rozsądnie podmiot nie wybrałby tego sposobu działania.

Czynność uznaje się za podjętą przede wszystkim w celu osiągnięcia korzyści podatkowej, gdy pozostałe cele ekonomiczne lub gospodarcze czynności, wskazane przez podatnika, należy uznać za mało istotne.

Korzyścią podatkową w rozumieniu znowelizowanych przepisów jest:

• niepowstanie zobowiązania podatkowego, odsunięcie w czasie powstania zobowiązania podatkowego lub obniżenie jego wysokości albo powstanie lub zawyżenie straty podatkowej;
• powstanie nadpłaty lub prawa do zwrotu podatku albo podwyższenie kwoty nadpłaty lub zwrotu podatku.

Klauzula będzie miała zastosowanie, jeśli rezultatem działań mających cechy agresywnej optymalizacji podatkowej będzie korzyść podatkowa, której rozmiary przekraczają 100 000 zł.

Zastosowanie klauzuli polegać będzie na wydaniu decyzji przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych w sprawie ustalenia lub określenia prawidłowej wysokości zobowiązania podatkowego za dany rok podatkowy lub inny okres rozliczeniowy albo wydania innej decyzji dotyczącej rozliczenia podatnika za oznaczony okres rozliczeniowy, jeżeli w tej decyzji zostanie zastosowana klauzula.
Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania będzie miała zastosowanie do korzyści podatkowych uzyskanych po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy. Oznacza to, że nowym czynności podjęte przez podatnika przed tym terminem będą brane również pod uwagę, jeśli korzyść nastąpi po wejściu w życie ustawy.

Ustawa wprowadza też klauzulę nadużycia prawa w odniesieniu do samego podatku od towarów i usług.

Nowelizacja przewiduje też utworzenie Rady do Spraw Przeciwdziałania Unikaniu Opodatkowania – eksperckiego organu opiniodawczego, którego zadaniem jest opiniowanie zasadności zastosowania klauzuli w sprawach indywidualnych oraz wprowadzenie opinii zabezpieczających, które umożliwią podatnikom poznanie stanowiska administracji podatkowej odnośnie do planowanych lub podjętych już transakcji, do których potencjalnie zastosowanie może znaleźć klauzula.

Adam Pankowski
Kancelaria Doradztwa Podatkowego Adam Pankowski

Potrzebujesz wsparcia, masz problem z zakresu podatków lub księgowości w Twojej firmie? Zapraszamy do współpracy! www.apankowski.pl

Więcej informacji o nas w Katalogu firm