Polskie 'superfoods', czyli dlaczego warto sięgać po rodzime warzywa i owoce

O tym, jakie bogactwo kryje się w rodzimych produktach opowie ekspert kampanii „Pora na pomidora, czyli jak tu nie kochać polskich warzyw i owoców” – Magdalena Jarzynka-Jendrzejewska, dietetyk i specjalista ds. żywienia.

Czosnek – na odporność i bóle głowy
Na zaszczytne miano superfoods zasługuje czosnek – naturalny antybiotyk, skarbnica chemicznie czynnych związków – zawiera flawonoidy, aminokwasy, saponiny, związki śluzowe, witaminy, makro- i mikroelementy, a także olejki eteryczne bogate w siarkę i allicynę. Skutecznie zapobiega infekcjom wirusowym układu oddechowego oraz wspomaga układ odpornościowy.

Czosnek niszczy pasożyty przewodu pokarmowego, takie jak owsiki, które zdarzają się dzieciom zwłaszcza w wieku przedszkolnym. Związki siarki zawarte w czosnku hamują rozwój bakterii nie niszcząc naturalnej flory bakteryjnej – co ma miejsce przy typowej antybiotykoterapii. Warzywo to działa korzystnie również na układ krwionośny, gdyż ma właściwości przeciwzakrzepowe (chroni przed zawałem i udarem), poprawia elastyczność ścian naczyń krwionośnych, obniża ciśnienie krwi i pomaga regulować poziom cholesterolu. Koi też bóle głowy i ułatwia zasypianie.

Natka pietruszki – naturalne źródło witamin
Wystarczy jedna łyżka zielonych listków natki pietruszki, aby zapewnić dzienne zapotrzebowanie na witaminę C. Natka zawiera też dużą dawkę żelaza oraz beta-karotenu, witaminy E, kwasu foliowego, magnezu, wapnia, potasu, fosforu, cynku, miedzi i manganu.

W olejkach eterycznych pietruszki znajdziemy apiol i mirystycynę, które działają dezynfekująco
 i moczopędnie, co działa korzystnie na układ moczowy oraz wspomaga leczenie kamicy nerkowej. Olejki eteryczne w natce działają również rozkurczowo i łagodzą bóle. Regularne spożywanie zielonych listków wspomaga trawienie, przynosi ulgę przy gazach, wzdęciach, pobudza do pracy wątrobę i odtruwa organizm. Zielenina ta korzystnie działa również na wzrok.


Dynia – zadba o wątrobę i uchroni od otyłości
Roślina o właściwościach leczniczych – dynia. Obniża poziom cholesterolu we krwi, wspomaga leczenie nadciśnienia tętniczego, niewydolności nerek, chorób wątroby, otyłości oraz łagodzi zaburzenia przemiany materii. Jest doskonałym źródłem beta-karotenu – jedynie ½ szklanki miąższu dyni zapewni dzienną normę beta-karotenu dla dziecka. Miąższ bogaty jest także w witaminę C, PP, B1 i B2 oraz wapń, żelazo, potas, magnez, fosfor i miedź. Na szczególną uwagę zasługują również pestki dyni – źródło witaminy E, A i C oraz niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT). Pestki obniżają poziom cholesterolu i cukru we krwi oraz działają przeciwpasożytniczo (na glisty, tasiemce i owsiki), moczopędnie i przeciwzapalnie.  

Jarmuż – doceniony już w średniowiecznej Europie
Zielone liście jarmużu zawierają bardzo duże ilości witaminy K, która odgrywa istotną rolę w procesie krzepnięcia krwi, korzystnie wpływa na gospodarkę wapniową oraz uwapnienie kości. Działa on przeciwzapalnie oraz bogaty jest w cenne przeciwutleniacze – chlorofil, luteinę czy sulforafan, a także witaminy C, E i A –naturalne substancje chroniące przed nowotworami i spowalniające procesy starzenia się organizmu. Jarmuż jest także źródłem witamin z grupy B, kwasu foliowego, błonnika, a także składników mineralnych takich jak: wapń, magnez, potas, żelazo i fosfor.

Aronia – królowa zdrowia
Na liście superfoods znalazła się także aronia, uważana przez niektórych za najzdrowszy owoc jagodowy na świecie. Owoc ten polecany jest cukrzykom, gdyż zawiera kwas chlorogenowy, który opóźnia wchłanianie glukozy. Bioflawonoidy aronii – rutyna i antocyjany  korzystnie wpływają na poprawę wzroku i przyczyniają się do obniżenia ciśnienia krwi. Rutyna dodatkowo wspomaga i wydłuża działanie witaminy C, zwiększając odporność organizmu. Aronia to bomba przeciwutleniaczy, gdyż poza flawonoidami zawiera także kwercetynę, katechiny, leukocyjany, a także sporo witaminy E i C. Dzięki takim właściwościom uważana jest za owoc przeciwnowotworowy i wspomagający środki farmakologiczne stosowane w leczeniu raka.

Żurawina – w walce z bakteriami i chorobami serca
Silne właściwości przeciwbakteryjne, które wykorzystuje się w bakteryjnych chorobach układu moczowego, pokarmowego czy chorobach dziąseł ma również żurawina. Najlepiej znany jest jej korzystny wpływ  na układ moczowy – owoce żurawiny zawierają kwas chinowy, który chroni także przed powstawaniem kamieni nerkowych. Owoc ten wspomaga również niszczenie bakterii Helicobacter pylori – uważaną za główną przyczynę choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy. Ma ona też właściwości probiotyczne – wspomaga wzrost dobroczynnej mikroflory jelitowej. Żurawina wpływa dobroczynnie na układ krwionośny, gdyż działa przeciwzakrzepowo oraz pomaga obniżyć poziom złego cholesterolu LDL. Czerwone owoce zapobiegają powstawaniu płytki nazębnej, zmniejszają też zapadalność na choroby przyzębia i dziąseł. To skarbnica przeciwutleniaczy – witaminy C, beta-karotenu, a także polifenoli i flawonoidów, dzięki którym przeciwdziała chorobom serca i nowotworom.

Jagody – zadbają o wzrok i usuną toksyny
Medycyna ludowa traktowała czarne jagody jak cudowny lek na wiele chorób. Do dziś lekarze zalecają jedzenie jagód podczas kuracji przeciwko glistom i owsikom u dzieci. Suszone jagody, napary lub soki są domowym sposobem na leczenie biegunek, gdyż dzięki dużej zawartości garbników uszczelniają błony śluzowe żołądka, neutralizują szkodliwe produkty przemiany materii i spowalniają ruchy robaczkowe jelit. Sok z jagód wychwytuje z organizmu wszelkie toksyny, więc jest dobry na zatrucia.

Czarne jagody są dobroczynne dla oczu – opóźniają proces utraty wzroku chroniąc plamkę żółtą w siatkówce, dodatkowo zapobiegają powiększaniu się krótkowzroczności i poprawiają widzenie w ciemnościach. Świeże jagody oraz wyciągi z liści regulują poziom cukru we krwi, obniżają poziom złego cholesterolu (LDL) i podnoszą poziom dobrego (HDL). Jagody zawierają także sporo witamin, m.in. z grupy B, C, A, PP oraz składniki mineralne – selen, cynk, miedź i mangan.

Działania sfinansowane ze środków Funduszu Promocji Ziarna Zbóż i Przetworów Zbożowych.
Organizatorem kampanii jest Federacja Branżowych Związków Producentów Rolnych.